टीसीएस देशातली सर्वात मोठी आयटी कंपनी 31 बिलियन डॉलरचा रेव्हेन्यू सहा लाखून अधिक कर्मचारी पण सध्या या कंपनीत लेऑफच वार वाहतय कंपनी आपल्या कर्मचाऱ्यांना सेवरन्स पॅकेजेस देऊन कामावरून कमी करते टीसीएसन आपल्या पुण्याच्या ऑफिस मधून 2500 कर्मचाऱ्यांना राजीनामा देण्यास भाग पाडलय हळूहळू अन्य ठिकाणांच्या कर्मचाऱ्यांवरही लेऑफची कुराहाड कोसळणार असल्याचं बोललं जातय समोर आलेल्या बातम्यांनुसार टीसीएस वर्षभरात जवळपास 12000 कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकणार आहे.
या संदर्भात राज्याचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांना पत्र लिहिण्यात आलं असून मुख्यमंत्र्यांनी यात लक्ष घालाव अशी मागणी करण्यात आली याबाबत आयटी संघटनांनी कंपनीवर आरोप केला असून यावर टीसीएस कडूनही प्रतिक्रिया आली आहे यामुळे आता टीसीएसच्या लेऑफचा मुद्दा चांगलाच गाजतोय पण टीसीएस मध्ये एवढा मोठा लेऑफ का करण्यात येतोय कर्मचाऱ्यांना कशाच्या आधारे कामावरून काढून टाकलं जातय याचा परिणाम कर्मचाऱ्यांवर कसा होऊ शकतो कर्मचाऱ्यांचे कंपनीवर आरोप काय आहेत जाणून घेऊया…
टीसीएस ने यावर्षी जुलै महिन्यात एक मोठा निर्णय घेतला होता. हा निर्णय म्हणजे वर्षभरात कंपनीच्या एकूण कर्मचाऱ्यांपैकी दोन टक्के किंवा 12000 कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकण्याचा, टीसीएस च्या म्हणण्यानुसार तंत्रज्ञानात होणारे बदल आणि ऑटोमेशनच्या युगात कंपनी भविष्यासाठी तयार राहावी यासाठी हे पाऊल उचलणं महत्त्वाच आहे टीसीएस ने निर्णय घेतला आहे की ज्या कर्मचाऱ्यांची स्किल लेवल अप टू डेट नाही किंवा ज्यांची कंपनीला गरज वाटत नाही अशा कर्मचाऱ्यांना कामावरून कमी केल जाईल या कर्मचाऱ्यांना सेवरन्स पॅकेजेस देऊन त्यांच लेऑफ केलं जाईल.
लेऑफचा परिणाम कोणत्या कर्मचाऱ्यांवर होणार?
आता या लेऑफचा परिणाम कोणत्या कोणत्या कर्मचाऱ्यांवर होणार आहेत ते पाहू. टीसीएसच्या या लेऑफचा परिणाम त्या कर्मचाऱ्यांवर होईल ज्यांनी क्लायंटच्या बदलत्या गरजेनुसार आपला स्किल सेट वाढवला नाही. याचा इफेक्ट अशा कर्मचाऱ्यांवर होईल ज्यांनी न्यू एज टेक्नॉलॉजी मध्ये स्वतःला अधिक स्किलफुल बनवलं नाही अशा कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकण्या आधीत्यांना तीन महिन्यांचा नोटीस पिरियड दिला जाईल. त्यानंतर कर्मचाऱ्यांना सहा महिने ते दोन वर्षांच सेवरन्स पॅकेज मिळेल.
सेवरन्स पॅकेज म्हणजे काय?
लेऑफ मध्ये एखाद्या कर्मचाऱ्याला काढून टाकलं तरी कर्मचाऱ्याला ठराविक कालावधीसाठी त्याचा मासिक पगार मिळत राहतो. आता हे सेवरन्स पॅकेज कशाच्या आधारे दिलं जाईल तर कर्मचाऱ्यान किती काळ कंपनीत काम केलय यावर ते अवलंबून असतं यानुसार सर्वात कमी सेवरन्स पॅकेज सहा महिन्याच आहे तर जास्तीत जास्त सेवरन्स पॅकेज दोन वर्षापर्यंतच आहे पण जे कर्मचारी गेल्या आठ महिन्यांपासून कोणत्याही पोझिशन शिवाय बेंचवर आहेत म्हणजे ज्यांना कोणताही प्रोजेक्ट मिळालेला नाही त्यांना फक्त तीन महिन्यांचा नोटीस पिरियड मिळेल अशा कर्मचाऱ्यांना कुठलही सेवरन्स पॅकेज मिळणार नाही या संदर्भात टीसीएस न म्हटलंय की कंपनी कर्मचाऱ्यांची त्यांच्या परिस्थिती नुसार योग्य ती काळजी घेणार आहे.
माध्यमांमध्ये असलेल्या बातम्यांनुसार जे कर्मचारी टीसीएस मध्ये 10 ते 15 वर्षांपासून कामाला आहेत पण आता त्यांचा स्किल सेट कंपनीच्या उपयोगाचा नाही अशा कर्मचाऱ्यांना दीड वर्षांच्या पगारा एवढं सेवरन्स पॅकेज देऊन त्यांना कामावरून काढलं जाईल. तर ज्या कर्मचाऱ्यांनी टीसीएस मध्ये 15 वर्षांपेक्षा जास्त काळ काम केलय त्यांना दीड ते दोन वर्षांच सेवरन्स पॅकेज मिळण्याची शक्यता आहे. टीसीएस च सीईओ कृतीवासन यांच्या म्हणण्यानुसार हा त्यांच्या सर्वात अवघड निर्णयांपैकी एक निर्णय यामुळे मुख्य करून मिड लेवल आणि सीनियर लेवलचे कर्मचारी अफेक्ट होणार आहेत.
सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार ज्या कर्मचाऱ्यांचे निवृत्तीच वय जवळ आलय अशा कर्मचाऱ्यांना अर्ली रिटायरमेंटचा ऑप्शनही दिला जातोय. या अंतर्गत अशा कर्मचाऱ्यांना निवृत्तीचे पूर्ण बेनिफिट्स मिळतील. यामध्ये इन्शुरन्सचाही समावेश आहे. सोबतच अशा कर्मचाऱ्यांनाही त्यांच्या कामाच्या कालावधीनुसार सहा महिने ते दोन वर्षांपर्यंतच सेवरन्स पॅकेज दिलं जाईल.
टीसीएसच्या लेऑफची सध्याची स्थिती काय?
आता टीसीएस मधल्या लेऑफची सध्याची स्थिती काय आहे ते पाहू. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार बहुतेक कर्मचाऱ्यांची ऍडजस्टमेंट ऑगस्ट आणि सप्टेंबरच्या महिन्यात पूर्ण करण्यात आले. आता फक्त काही निवडक गोष्टी ऍडजस्ट केल्या जात आहेत. काही कर्मचाऱ्यांना कंपनीत नवा रोल शोधण्यासाठी कंपनीच्या रिसोर्स मॅनेजमेंट ग्रुप कडे पाठवलं जातय.
टीसीएस च्या म्हणण्यानुसार कंपनी कर्मचाऱ्यांना आउटप्लेसमेंट सर्विसेस म्हणजेच नवी नोकरी शोधायला मदत करणाऱ्या सर्विसेसही पुरवती आहे सोबतच काही कर्मचाऱ्यांना गरजेनुसार टीसीएस केअर्स अंतर्गत मेंटल हेल्थ सपोर्ट आणि थेरेपिस्ट च सुविधा ही दिली जाते.
टीसीएसवर आरोप:
आयटी क्षेत्रातल्या कर्मचाऱ्यांचे प्रतिनिधित्व करणारी संघटना नॅसेट इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी एम्प्लॉय सिनेट म्हणजेच एनआयटीईएस न आरोप केलाय की टीसीएस न एकट्या पुण्यात गेल्या काही दिवसात 2500 कर्मचाऱ्यांना राजीनामा देण्यास भाग पाडलं किंवा त्यांना अचानक कामावरून काढून टाकलं संघटनेने याबाबत राज्याचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांना पत्रही लिहिलं एनआयटीएस च अध्यक्ष हरप्रीत सिंह सलुजा यांनी फडणवीस यांना लिहिलेल्या पत्रात म्हटलं की आयटी कर्मचाऱ्यांच्या हिताच रक्षण करण्यासाठी मुख्यमंत्र्यांनी यात तात्काळ हस्तक्षेप करावा. केंद्रीय कामगार मंत्रालयाने महाराष्ट्राच्या कामगार सचिवांना या प्रकरणात आवश्यकती कारवाई करण्याचे आदेश दिले होते. पण आदेशानंतरही यात काहीच बदल झाला नाही असं सलुजा यांचं म्हणणं आहे.
पत्रात म्हटलंय की या लेऑफ मुळे प्रभावित झालेल्या कर्मचाऱ्यांपैकी अनेक जण मिड आणि सीनियर लेवलचे कर्मचारी आहेत. त्यांनी कंपनीसाठी आपल्या आयुष्यातले 10 ते 20 वर्ष दिलेत. यापैकी अनेक कर्मचाऱ्यांच वय 40 हून अधिक आहे. त्यांच्यावर ईएमआय, मुलांच शिक्षण, मेडिकल खर्च आणि वृद्ध पालकांची जबाबदारी आहे.
आजच्या बाजारपेठेत त्यांना नवीन नोकरी शोधणं आव्हानात्मक असेल. या सगळ्यावर टीसीएस कडूनही प्रतिक्रिया आली आहे. टीसीएस न एनआयटीएस चे आरोप फेटाळून लावले असून हे आरोप बिनबुडाचे असल्याचं म्हटलंय. कंपनीने म्हटलंय की स्केल रिव्ू करण्याच्या कंपनीच्या धोरणामुळे काही कर्मचाऱ्यांवर याचा परिणाम झालाय. गेल्या काही महिन्यांमध्ये एआय आयटीईय, एफआयटीई, यूएनआयटीई अशा अनेक आयटी कर्मचारी संघटनांनी टीसीएस मध्ये सुरू असलेल्या लेऑफचा तीव्र निषेध केलाय.
लेऑफचा खरा आकडा कोणता?
या संघटनांच्या म्हणण्यानुसार लेऑफचा जो आकडा सांगितला जातोय तो खरा नाहीये. प्रत्यक्षात हा आकडा खूप मोठा आहे. या संघटनांच्या मते जवळपास 30 हजार कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकलं जातय. कंपनी अनेक कर्मचाऱ्यांना स्वतःहून राजीनामा द्यायला सांगत असल्यामुळे हे आकडे लेऑफच्या नोंदीमध्ये दिसणार नाहीत असं आयटी संघटनांच म्हणणं आहे.
कंपनीमध्ये अजूनही काम करत असलेल्या काही कर्मचाऱ्यांनी सांगितलं की कंपनीत सध्या भीतीचं वातावरण असून पुढचा फोन कोणाला येईल याची काहीच गॅरंटी नाहीये यामुळे कंपनीत गोंधळ आणि अस्वस्थता पसरली आहे. अनेक कर्मचाऱ्यांच्या ईमेलवर अचानक एचआरला भेटण्याचा मेसेज येतो त्यानंतर त्यांना लगेच जायला सांगितलं जातं काहींना एक आठवड्याची नोटीस दिली जाते तर काहींना लगेच जावं लागतं एफआयटीई या कर्मचारी संघटनेचे सचिव प्रशांत पंडित यांनी म्हटलंय की टीसीएस मध्ये 30 वर्षांहून अधिक काळ काम केलेल्या कर्मचाऱ्यांना 30 मिनिटात राजीनामा देण्यास सांगितलं जातय.
युनाईटचे सचिन अलगुनान बी वेल्किन यांनी सांगितलं की काही कर्मचाऱ्यांचे प्रोजेक्ट चालू असतानाही त्यांना ऑन बेंच टाकलं जातय. मग पुढच्या टप्प्यात त्यांना वेगवेगळी कारणं सांगून राजीनामा द्यायला भाग पाडल जातय. आता फक्त टीसीएस मध्येच अशा प्रकारचे लेऑफ होतायत का? तर नाही एक्सेंचर या आणखी एका मोठ्या आयटी कंपनीत सुद्धा लेऑफ होतायत.
एक्सेंचरन गेल्या तीन महिन्यात जवळपास 11,000 कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढून टाकलय. कंपनीन अशा कर्मचाऱ्यांना कामावरून काढलं जे एआय मुळे होत असलेल्या बदलांशी ऍडजस्ट होऊ शकत नाहीयेत. पण कंपनीच्या म्हणण्यानुसार त्यांनी वर्षभरात आणखी लोकांना कामावर ठेवण्याचं प्लॅनिंग केलय. सध्या तरी टीसीएस आणि अन्य आयटी कंपन्यांमध्ये होत असलेल्या लेऑफ मुळे आयटी कर्मचाऱ्यांमध्ये चिंतेच वातावरण आहे. या निर्णयाचे पडसाद सर्व स्तरांवर उमटताना दिसतायत. कंपनीच्या म्हणण्यानुसार ते कर्मचाऱ्यांची योग्य काळजी घेतायत. मात्र आयटी संघटनांनी यावरून कंपन्यांवर आरोप करण्यास सुरुवात केली. आता यात पुढे काय होतं हे पाहणं महत्त्वाचं असेल.
