शरीरस्वास्थ्य उत्तम राहण्यासाठी हृदय सक्षम असणे आवश्यक आहे; परंतु अनियमित आहार व अव्यवस्थित दिनचर्येमुळे उच्च रक्तदाब व कमी रक्तदाबाची समस्या वाढते. एखाद्याच्या शरीरात रक्तप्रवाहाचा दाव सामान्य अवस्थेपेक्षा कमी होतो, तेव्हा त्याला कमी रक्तदाब म्हणजेच लो ब्लड प्रेशर म्हणतात. सामान्यतः ब्लड प्रेशर १२०/८० एवढे असते. शरीरात रक्तदाब कमी झाल्याने इतर अवयवांना पूर्णपणे रक्तपुरवठा होत नाही. लो ब्लड प्रेशर झाल्यास लगेच काही उपाय करणे आवश्यक आहे.
सध्या आपल्यापैकी अनेकांना बीपी म्हणजेच कमी रक्तदाबाचा त्रास जाणवू लागलाय. अगदी कॉलेजमध्ये जाणाऱ्या युवा वर्गापासून वृद्धांपर्यंत सगळ्यांमध्ये ही समस्या जाणवते आहे. कमी रक्तदाब म्हणजेच हायपरटेन्शन किंवा बीपी यावर काय आहार घेतला पाहिजे याबद्दल देखील आपण माहिती घेणार आहोत.
सामान्यतः, रक्तदाब १२० बाय ८० ( १२०/८० ) मिलीग्राम असतो, जो सामान्य असतो. याव्यतिरिक्त, अधिक १०, वजा १० मानले जाते. पण कमी रक्तदाब म्हणजे काय होते? १२० एमएचजी, जो सिस्टोलिक रक्तदाब आहे, तो ९०, ९० किंवा ८० असताना असतो आणि ८० एमएचजी डायस्टोलिक रक्तदाब ६० किंवा ५० असताना असतो. ती स्थिती कमी रक्तदाब असते. अशाप्रकारे ते ९० बाय ६०, ८० बाय ६०, किंवा ८० बाय ५० किंवा सतत असते.
- लो ब्लड प्रेशर म्हणजे काय?
लो ब्लड प्रेशर म्हणजे रक्तदाब जो सामान्यतः 90/60 mmHg पेक्षा कमी असतो. - लो ब्लड प्रेशरचे सामान्य लक्षणे कोणती?
लो ब्लड प्रेशरचे लक्षणे म्हणजे चक्कर येणे, थकवा, डोळ्यांसमोर अंधुकपणा, आणि लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण. - लो ब्लड प्रेशरच्या कारणांमध्ये कोणती गोष्टी येतात?
लो ब्लड प्रेशरचे कारणांमध्ये शरीरातील पाण्याची कमतरता, लोहाची कमतरता, आणि काही औषधांचा प्रभाव यांचा समावेश होतो. - लो ब्लड प्रेशरच्या उपचारांमध्ये कोणती होमियोपॅथिक औषधे उपयुक्त आहेत?
लो ब्लड प्रेशरच्या उपचारांमध्ये ‘बरायता मुर्ख 3X’ आणि ‘ग्लोनोई 30’ या औषधांचा वापर केला जातो. - लो ब्लड प्रेशरच्या त्रासामुळे कोणत्या गंभीर परिस्थिती उद्भवू शकतात?
लो ब्लड प्रेशरमुळे हृदयाच्या समस्या, आंतरिक रक्तस्राव, आणि अॅनाफिलॅक्सिस सारख्या गंभीर परिस्थिती उद्भवू शकतात.
घरगुती उपाय:
- तुळस : तुळशीतील विटॅमिन सी, पोटॅशियम, मॅग्नेशियम यासारखे तत्त्व मेंदूला संतुलित करून तणाव दूर करतात. तुळशीची १०-१२ पाने मधात मिसळून खाल्ल्यास ब्लड प्रेशरच्या समस्येवर आराम मिळतो. तसेच बीपी वर तुळस अत्यंत परिणामकारक ठरते. यात अँटी ऑक्सिडंट आणि अँटी इंफ्लेमेटरी प्रॉपर्टीज आहेत. यात व्हिटॅमिन बी 12 आणि अॅसिडचे प्रमाण चांगले आहे. त्यामुळे आपल्या रक्तवाहिन्यांचे आणि हृदयाचे आरोग्य उत्तम राहते आणि त्यामुळे आपला बीपी नियंत्रणात राहण्यास मदत होते. आपण रोज तुळशीची दहा पंधरा पानं चावून चावून खाल्यास देखील आराम पडतो.
- लिंबाचा रस: लिंबाचा रस उच्च्च रक्तदाबासाठी उपयोगी आहे. यासोबतच हा कमी रक्तदाबासाठी देखील उपयोगी आहे. लिंबाच्या रसात थोडेसे मीठ व साखर मिसळून प्या. यामुळे शरीराला ऊर्जा मिळेल.
- मिठाचे पाणी: मिठातील सोडिअम ब्लड प्रेशर वाढवण्याचे काम करते. मीठ अगदी जास्तदेखील देऊ नये. एक पेला पाण्यात चमचाभर मीठ पुरेसे आहे.
- कॅफिन: ब्लड प्रेशर कमी झाल्यास, स्ट्रॉग कॉफी, हॉट चॉकलेट किंवा कॅफिनयुक्त पदार्थांचे सेवन केल्यास रक्तदाब सामान्य होतो.
- जेष्ठमध: बीपी वर जेष्ठमध अत्यंत परिणामकारक ठरतं. यात अँटी इंफ्लेमेटरी प्रॉपर्टीज आहेत. याने रिजनल ग्लान्स कार्य सुधारतं. याने रक्तवाहिन्यांचे हृदयाचे कार्य सुधारतं आणि त्यामुळे आपल्या बीपी नियंत्रणात राहण्यास मदत होते. त्यामुळे जर आपल्याला हायपरटेन्शन चा त्रास असेल तर नियमित जेष्ठमध चा काढा घेतला पाहिजे.
- बदामाचं दूध: तसंच बदामाचं दूध देखील बीपी वर अत्यंत परिणामकारक ठरतं. आपण रोज रात्री सात ते आठ बदाम पाण्यात भिजत घालून सकाळी त्या बदामाची सालं काढून त्याची पेस्ट बनवून दुधामध्ये किंवा पाण्यात उकळून घेऊ शकतो.
त्याने फायदा होईल. किंवा आपण सात ते आठ बदाम भिजवलेले असेच देखील खाऊ शकतो. याने सुद्धा बीपी कमी होण्यास मदत होईल. - भिजवलेले मनुके: अशाच प्रकारे आपण रोज सकाळी उपाशी पोटी भिजवलेले पंचवीस तीस मनुके देखील खाऊ शकतो. याने आपल्या अ‍ॅडिशनल ग्लान्स कार्य सुधारतं. आपल्या हृदयाची पंपिंग फॅसिलिटी सुधारते. ब्लड सर्क्युलेशन सुधारतं. आपल्या शरीरातील रक्त वाढतं. रक्तवाहिन्यांचे आरोग्य सुधारतं आणि त्यामुळे आपला बिपी नियंत्रणात राहण्यास मदत होते.
आहार कसा पाहिजे?
कमी रक्तदाब म्हणजेच हायपरटेन्शन किंवा बीपी यावर काय आहार घेतला पाहिजे याबद्दल माहिती घेणार आहोत. जर नियमित आपला बीपी लोअर साईडला असेल आणि जर त्याचा आपल्याला काही त्रास होत नसेल तर त्यावर काही उपाय करणं गरजेचं असतं. पण जर आपल्याला त्याचा त्रास होत असेल चक्कर येणं, अशक्तपणा येणं असे त्रास होत असतील तर त्यावर उपाय करणं अत्यंत गरजेचं ठरतं. असंच नियमित आपण बीटाचा गाजराचा रस, लिंबूपाणी, आवळ्याचे सरबत, नारळपाणी घेतल्याने आपल्याला बीपी. चा त्रास होणार नाही. तसंच आपण आपल्या आहारामध्ये मिठाचे प्रमाण अगदी जास्त नाही. पण थोडे तरी वाढवले पाहिजे.
आपण आपल्या जवळ नियमित आवळा कॅन्डी, बदाम, मनुके हे ठेवले पाहिजेत, आणि ते अधून मधून खाल्ले पाहिजेत. कारण खूप वेळ जर आपण काही खाल्ले नाही तरी देखील आपल्याला बीपी चा त्रास होऊ शकतो. तसेच आपण आपल्या जवळ नियमित साखर, मिठाचे लिंबूपाणी आणि ओआरएस हे देखील घेतले पाहिजेत. कारण जर आपल्याला त्रास झाला तर हे घेतल्याने आपल्याला लवकर आराम मिळू शकतो. तसेच आपल्या शरीरात जर पोषक तत्वांची कमतरता झाली तरी देखील बिपी होण्याचा त्रास होऊ शकतो. म्हणून आपण नियमित विटामिन बी विटामिन सी, फोलेट, आयर्न, पोटॅशियम, सोडियम, मॅग्नेशियम युक्त आहार घेतला पाहिजे. याने आपल्या नर्वस सिस्टम आणि सर्क्युलेशन सिस्टमचे आरोग्य उत्तम राहण्यास मदत होते. त्यासाठी आपण नियमित बदाम, रताळी, पालक, दूध, चीज, अंडी, मासे यांचा समावेश आपल्या आहारात करू शकतो. तर मग नियमित बीपी चा त्रास होत असेल तर पौष्टिक आहार घ्या. भरपूर पाणी प्या. मन शांत ठेवा. विश्रांती घ्या. पुरेशी झोप घ्या आणि आपला आरोग्य उत्तम ठेवा.
कमी बीपीएम आहे मग…
कमी बीपीएम आहे. मग, काय होते? रुग्णाचे हिमोग्लोबिन थोडे कमी असते, आणि म्हणूनच, कमी बीपीएम असते. मग, काय होते? ज्या व्यक्तीला डिहायड्रेट केले जाते, त्याला खूप जास्त बीपीएम आहे, किंवा त्याला खूप उष्णता येते. जर एखादा मोठा अपघात झाला, तर असेही होते. म्हणूनच रक्त कमी होणे म्हणजे रुग्णाचे बीपीजे कमी असू शकते, ते कमी होऊ शकते आणि त्यामुळे तोटा देखील होऊ शकतो. त्यासह, अॅनाफिलेक्टिक शॉक. त्याव्यतिरिक्त, अॅनाफिलेक्टिक शॉक. अशा परिस्थितीत, एक विष, एक विष स्पष्टपणे भरलेले असते आणि रुग्णाचा रक्तदाब ताबडतोब कमी होऊ शकतो.. यापैकी काही गोष्टी अशा देखील आहेत ज्या तुम्ही अचानक बसू शकता आणि अचानक, जेवणानंतर, तुम्हाला थोडासा कमी बीपी येऊ शकतो. कधीकधी, काही लोक, जेवणानंतर, कमी रक्तदाब. हे अँजिओटॉन ड्रॉप्सचे संयोजन आहे. ही होमिओपॅथिक औषधे, या कमी रक्तदाबाचे संयोजन खूप प्रभावी आहे. हे औषध, तुम्ही ते एका कप पाण्यात मिसळून, एका कप पाण्यात मिसळून, दिवसातून तीन वेळा घेऊ शकता. हे औषध, तुम्हाला कमी रक्तदाब होऊ शकतो.
